Διατροφικές συμβουλές από τον Διαιτολόγο – Διατροφολόγο, Ειδικό Διαιτητικών Εφαρμογών Χαράλαμπο Μουτάφη. Πώς να μην πάρετε κιλά κατά την παραμονή σας στο σπίτι. Πώς η καραντίνα γίνεται ευκαιρία για να αλλάξετε τρόπο ζωής.
Άλλαξε και ίσως έτσι αλλάξει ο κόσμος όλος!
Είναι παράδοξο τελικά ότι μας νοιάζει να έχουμε καλό αμάξι, καινούριο κινητό, επώνυμα και ωραία ρούχα αλλά αδιαφορούμε για το μοναδικό δικό μας πράγμα, το σώμα μας. Αν κάτι σου ανήκει απόλυτα είναι εκείνο, παρόλα αυτά εκείνο είναι που την πληρώνει κάθε φορά που εσύ δεν είσαι καλά.
“Έχω τα νεύρα μου” λες, “περνάω δύσκολη φάση”, “νιώθω μοναξιά” και κάπως έτσι εξαντλείς όλη σου την εφευρετικότητα και βρίσκεις καλοφτιαγμένες δικαιολογίες για να κάνεις κατάχρηση τροφής και μάλιστα “κακής” τροφής.
Άραγε στο αυτοκίνητο σου θα έβαζες βενζίνη από βενζινάδικο που βάζει νερό αντί για βενζίνη; Μάλλον όχι! Στο σώμα σου όμως γιατί αδιαφορείς για την ποιότητα της τροφής;
Τώρα που θα μείνουμε στο σπίτι είναι η καλύτερη στιγμή να αναθεωρήσουμε, να κοιτάξουμε μέσα μας και να θυμηθούμε, γιατί το ξέρουμε ήδη, τι έχουμε αληθινά ανάγκη.
Αρχίζουμε τη μέρα μας με ένα μικρό πρωινό. Ο μύθος που έλεγε “φάε το πρωί σαν βασιλιάς” μιλούσε για άλλους ήρωες, άλλου παραμυθιού. Σταματήσαμε να είμαστε εκείνοι οι ήρωες όταν σταματήσαμε να περπατάμε, κάτσαμε πίσω από ένα γραφείο και το τρέξιμο ή το περπάτημα για αρκετά χιλιόμετρα μας μοιάζει πυρηνική φυσική. Ας αναλογιστούμε τι έκανε ένας μέσος άνθρωπος πριν 100 χρόνια και ας το συγκρίνουμε με εμάς στο τώρα.
Στη συνέχεια της μέρας, γύρω στις τρεις ώρες έπειτα από το πρωινό, θα πρέπει να φάμε κάποιο φρούτο, μια συνήθεια την οποία από βρέφη μας έμαθαν. Το μωρό στο δεκατιανό του γεύμα, έλεγε ο παιδίατρος, πρέπει να τρώει φρουτόκρεμα. Όσο ρομαντικό κι αν ακουστεί, όλοι μωρά θα έπρεπε να θεωρούμε τον εαυτό μας, άλλοι απλά είναι μικρότερα και άλλοι μεγαλύτερα, με παρόμοιες όμως διατροφικές ανάγκες.
Αν υιοθετήσουμε τις δύο παραπάνω συνήθειες, έρχεται εκείνο το διάστημα που ονομάζουμε μεσημέρι, το μέσο της ημέρας μας δηλαδή, κατά το οποίο το σώμα μας, θα ζητήσει το κυρίως γεύμα του, ίσως το σημαντικότερο γεύμα της ημέρας εξού και ο χαρακτηρισμός “κυρίως”. Εκεί μια συμβουλή υπάρχει, εκείνη του “μέτρου”, λίγο από όλα δηλαδή. Δεν φτάνει όμως αυτό γιατί ένα βασικό πρόβλημα της εποχής είναι ότι λόγω της καθημερινής πίεσης και του τόσο γρήγορου ρυθμού της ζωής μας, είμαστε απασχολημένοι εκείνο το διάστημα και δυστυχώς χάνουμε το μεσημεριανό μας γεύμα. Κάτι που έχει σαν αποτέλεσμα την σύγχυση εξωτερικά, να τρώμε πιο λαίμαργα, λόγω της έντονης πείνας αλλά και εσωτερικά λόγο της έλλειψης τροφής κατά το διάστημα που το σώμα την θεωρούσε αναγκαία.
Κάπου εδώ θα πρέπει να μας γίνει ξεκάθαρο πως τα σώματά μας έχουν φτιαχτεί να είναι πλήρως λειτουργικά την ημέρα, όσο έχει έξω ήλιο, λογικό αν αναλογιστεί κανείς πόσο μεγάλο ποσοστό ανθρώπων, ανά τους αιώνες, εργάζονταν μέρα, σε αντίθεση με το κατά πολύ μικρότερο ποσοστό εκείνων που η εργασία τους ήταν τις νυχτερινές ώρες. Έτσι εκτός από το ότι πρέπει να μας διέπει το “μέτρο” είναι πολύ σημαντικό επίσης να κρατάμε και το ωράριο.
Και κάπως έτσι φτάνουμε στην αχίλλειο πτέρνα, όλων μας. Στο σημείο που πονάμε όλοι. Οι ώρες από το απόγευμα και μέχρι το βράδυ που θα κοιμηθούμε είναι οι πιο δύσκολες. Εκείνες τις ώρες έχει παρατηρηθεί πως το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων κάνει τα λεγόμενα λάθη ή παρασπονδίες. Σαν να μας διακατέχει μια ανίκητη τάση για φαγητό, όπως λένε πολλοί. Η εξήγηση έρχεται αν ψάξουμε ξανά λίγο στο χθες. Λόγω ταχύτατης αλλαγής των συνηθειών του μέσου άνθρωπου σήμερα, το σώμα αντιδρά. Αρκεί να σκεφτούμε τι έκανε η γιαγιά μας, έτρωγε κυρίως γεύμα μεσημέρι και έπειτα από εκεί απλά ένα πολύ μικρό βραδινό γύρω στις 6-8 το απόγευμα (για εμάς) βράδυ για εκείνους.
Την σημερινή εποχή αν βρεθούμε σε ένα σουβλατζίδικο στις 6.00 το απόγευμα είναι πολύ πιθανόν να είναι άδειο ή ακόμα και να μην έχει γίνει καν ο γύρος. Σκεφτείτε όμως το ίδιο σουβλατζίδικο στις 11.00 το βράδυ. Αυτό το απλό παράδειγμα μας δείχνει πως μέσα σε 2-3 γενιές μόνο, να το τονίσουμε το μόνο, αλλάξαμε ραγδαία και αρκετά βίαια τις συνήθειες αιώνων. Είναι λογικό κάτι μέσα μας να αντιδρά. Επειδή δεν μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο και τον ρυθμό με τον οποίο δουλεύει (αν και αυτό ίσως να έπρεπε να το σκεφτούμε ξανά) καλό θα ήταν λοιπόν να αρχίσουμε να προσαρμοζόμαστε με έξυπνες και συνειδητές αλλαγές και αυτό, το μέσα μας, θα υπακούσει.
Παράδειγμα παρατηρούμε πως τις απογευματινές ώρες ζητάμε κάτι γλυκό; Αντί μηχανικά να οδηγηθούμε στην εύκολη λύση της σοκολάτας, απόλυτα συνειδητά να επιλέξουμε ένα πιο υγιεινό σνακ όπως ένα φρούτο με μέλι που εξίσου είναι γλυκό. Αν λοιπόν ξεπεράσουμε, αυτό το δύσκολο εμπόδιο της συνειδητής επιλογής, ύστερα όλα θα είναι πιο εύκολα. Το σώμα μας σε ένα πολύ σύντομα χρονικό διάστημα, αφού τελικά θα καλύπτει τις ανάγκες του θα γίνει σύμμαχος μας σε όλο αυτό και όχι εχθρός. Θα μπορούμε πλέον να τρώμε συνειδητά ώστε να καλύπτουμε τις ανάγκες μας και όχι άσκοπα.
Όσον αφορά τώρα τις βραδινές ώρες κατά τις οποίες κατά κοινή ομολογία η ανάγκη για φαγητό είναι πολύ αισθητή, φυσικά θα πρέπει να υπάρχει γεύμα αλλά σαφώς πολύ μικρότερο του μεσημεριανού. Ίσως το αίσθημα της πεινάς να είναι παρόν μαζί μας για κάποια βραδιά, ίσως να είναι και αρκετά έντονο αλλά θα ήθελα να ψάξουμε μαζί την λύση σε αυτό μέσα σε ένα ακόμα παράδειγμα.
Ένας χρήστης, μιας ναρκωτικής ουσίας, όταν θα μπει στη διαδικασία της αποτοξίνωσης, το σώμα του θα πονάει, θα κάνει παντού και πάντα αισθητή την ανάγκη του για εκείνη την ουσία. Αν λοιπόν κάπου εκεί κάνει την συνειδητή επιλογή και δεν κάνει ξανά χρήση τότε σε ένα μικρό σχετικά χρονικό διάστημα το σώμα του ως δια μαγείας θα σταματήσει να την ζητάει. Είμαστε λοιπόν όλοι φτιαγμένοι να υπακούμε σε συνήθειες. Το μόνο που θέλει για να αλλάξει μια συνήθεια είναι συνειδητή επιλογή και επιμονή σε αυτήν.
Το “μένουμε σπίτι” είναι μια συνειδητή επιλογή και δεν σημαίνει παραίτηση. Τώρα έχεις τον χρόνο να μάθεις εσένα. Η κατανάλωση είναι ανάγκη, η υπερκατανάλωση είναι αμαρτία. Κοίτα γύρω σου, αυτή πληρώνουμε, άλλαξε και ίσως έτσι αλλάξει ο κόσμος όλος!