Με ιστορικό ρεκόρ 288 ψήφους υπέρ, 7 κατά και 1 παρών ψηφίσθηκε τα ξημερώματα από την Βουλή το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών: «Διευκόλυνση άσκησης εκλογικού δικαιώματος εκλογέων που βρίσκονται εκτός ελληνικής επικράτειας και τροποποίηση εκλογικής διαδικασίας».
Υπέρ ψήφισαν οι βουλευτές της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΙΝΑΛ, του ΚΚΕ και της Ελληνικής Λύσης, ενώ οι συνάδελφοί του ΜΕΡΑ25 κατά.
Με αυτό τον τρόπο, με 45 χρόνια καθυστέρηση, δίνεται η δυνατότητα στους απόδημους να ψηφίζουν υπό προϋποθέσεις στον τόπο κατοικίας τους αλλά και να έχουν τους εκπροσώπους τους στο ελληνικό Κοινοβούλιο.
Ενδεικτικό της ιστορικής σημασίας του νομοσχεδίου για την ψήφο των ομογενών αποτελεί και το γεγονός ότι κατά την συζήτηση των διατάξεων στην Ολομέλεια της Βουλής επέλεξαν να τοποθετηθεί το σύνολο των πολιτικών αρχηγών.
Πρωθυπουργός
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε μεταξύ άλλων πως «Έπρεπε να περάσουν 44 χρόνια, για να λάβει σάρκα και οστά το άρθρο του Συντάγματος του 1975 για την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού και είμαι περήφανος που γίνεται με την κυβέρνηση της ΝΔ και με μεγάλη διακομματική συναίνεση».
Ο ίδιος εξήγησε ότι “η αρχική εισήγηση ΝΔ και ΚΙΝΑΛ υπήρξαν πιο γενναιόδωρες προς τους Έλληνες του εξωτερικού. Η δική μας πρόταση δεν έθετε περιορισμούς και αναγνώριζε την επιστολική ψήφο. Όμως, το Σύνταγμα απαιτεί την στήριξη από 200 βουλευτές, για να ισχύει το νομοσχέδιο. Καλέσαμε σε διακομματική επιτροπή τα κόμματα για διάλογο.
Συναντήθηκα προσωπικά με τους πολιτικούς αρχηγούς για μέγιστη συναίνεση. Το ίδιο έκανε και ο υπουργός Εσωτερικών και ο υπουργός Επικρατείας». Τόνισε τέλος πως “Το νομοσχέδιο είναι μια δημοκρατική και κοινοβουλευτική νίκη. Πρωτίστως αποτελεί νίκη εθνική. Επιτελεί χρέος που η Ελλάδα έχει απέναντι στα παιδιά της”.
Τσίπρας
Από την πλευρά του ο κ. Αλέξης Τσίπρας υποστήριξε ότι ο θεμέλιος λίθος για να διευκολυνθούν οι Έλληνες του εξωτερικού να ψηφίζουν από τον τόπο διαμονής τους μπήκε από την δική του κυβέρνηση.
Η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής Φώφη Γεννηματά είπε πως “Παρά τις ενστάσεις και επιφυλάξεις εμείς δίνουμε την θετική μας ψήφο γιατί γίνεται το πρώτο βήμα για την κατεύθυνση που εμείς θέλουμε” ενώ ο Γ.Γ. του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας ξεκαθάρισε ότι η θετική στάση του Περισσού δεν αποτελεί συγχωροχάρτι για τις ευθύνες ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ.
Να σημειωθεί ότι τα βασικά σημεία του νέου νόμου είναι:
- Διεξαγωγή της ψηφοφορίας με αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα σε εκλογικά τμήματα που θα συσταθούν σε πρεσβείες, προξενεία, χώρους οργανώσεων απόδημων ή άλλους κατάλληλους χώρους. Ο ελάχιστος αριθμός για να συγκροτηθεί εκλογικό τμήμα είναι οι 40 εκλογείς.
- Η ψήφος των ανωτέρω εκλογέων θα μετράει ισότιμα στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα και, επομένως, για τη συνολική κατανομή των εδρών.
- Αυξάνονται σε 15 από 12 οι βουλευτές επικρατείας. Οι εκλογείς στα τμήματα του εξωτερικού θα επιλέγουν το ψηφοδέλτιο επικρατείας του κόμματος που επιθυμούν.
Τα κόμματα θα μπορούν να επιλέγουν έως 3 υποψηφίους από την ομογένεια και εφόσον το κάνουν οφείλουν να τοποθετήσουν τουλάχιστον έναν σε μια από τις 3 πρώτες θέσεις.
- Δικαίωμα εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού έχουν οι εκλογείς οι οποίοι πληρούν σωρευτικά τα παρακάτω κριτήρια:
α. Τα τελευταία 35 χρόνια να έχουν ζήσει δύο έτη στην Ελλάδα
β. Έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση (Ε1 ή Ε2 ή Ε3 ή Ε9) είτε το τρέχον είτε το προηγούμενο φορολογικό έτος.
Η αίτηση του εκλογέα θα γίνεται ηλεκτρονικά σε ειδική πύλη η οποία αναμένεται να λειτουργήσει εντός δύο μηνών από τη ψήφιση του νόμου. Εφόσον τα διαθέσιμα στοιχεία για την απόδειξη των κριτηρίων του σημείου 4 είναι διαθέσιμα σε βάσεις δεδομένων του Δημοσίου (και συναινεί ο εκλογέας) αυτά θα αντλούνται αυτεπάγγελτα άμεσα.
Η πιστοποίηση των κριτηρίων διαμονής γίνεται με δημόσια έγγραφα και ιδίως:
α) Βεβαίωση φοίτησης από σχολείο πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, μεταδευτεροβάθμιας, τεχνικής ή επαγγελματικής εκπαίδευσης ή από ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
β) Βεβαίωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών (ένσημα) της ημεδαπής
γ) Βεβαίωση εκπλήρωσης της στρατιωτικής θητείας για όσο διάστημα διαρκεί αυτή
Δεν απαιτείται υποβολή φορολογικής δήλωσης εφόσον ο εκλογέας:
-δεν έχει συμπληρώσει 30 ζωής και
– έχει υποβάλει φορολογική δήλωση συγγενείς α’ βαθμού κατά το τρέχον ή το προηγούμενο φορολογικό έτος.
Θεοδωρικάκος
Σύμφωνα με τον κ. Θεοδωρικάκο περίπου 340.000 έλληνες του εξωτερικού πληρούν τις προϋποθέσεις υπαγωγής στο καθεστώς του νόμου και θα μπορούν να διευκολυνθούν και να ψηφίσουν από τον τόπο καταγωγής τους.
Σε αυτούς πρέπει να συνυπολογιστούν και χιλιάδες νέοι έως 30 ετών που έφυγαν την τελευταία 10ετία από την χώρα μας για σπουδές ή εργασία και εξαιρούνται από τα συγκεκριμένα κριτήρια. Όπως τόνισε ο υπουργός Εσωτερικών το νομοσχέδιο δεν ικανοποιεί την αρχική θέση της κυβέρνησης που προέβλεπε διευκόλυνση όλων των Ελλήνων του εξωτερικού με επιστολική ψήφο, ωστόσο αποτελούσε την μόνη ρεαλιστική επιλογή προκειμένου να συγκεντρώσει την συνταγματικά προβλεπόμενη πλειοψηφία για να θεσπιστεί και να πραγματοποιηθεί έτσι το πρώτο βήμα.
Σε κάθε περίπτωση όπως τονίζουν παράγοντες του υπουργείου Εσωτερικών το νομοσχέδιο θα κριθεί στην πράξη από την συμμετοχή των Ελλήνων του εξωτερικού στις επόμενες εθνικές εκλογές.